Wielu przedsiębiorców prowadząc swój biznes zastanawia się czym tak naprawdę jest znak towarowy, co nim może być, jak przebiega jego rejestracja i jakie są wymierne korzyści dla przedsiębiorcy wynikające z jego rejestracji. W skrócie można określić, że zarejestrowany znak towarowy zwiększa wartość przedsiębiorstwa, pogłębia zaufanie klientów do marki, a także powstrzymuje konkurencję od czerpania nienależnych korzyści z cudzej renomy. Rejestracja znaku towarowego jest zawsze korzystna, stanowi wartość dodaną przedsiębiorstwa. To właśnie na znaku towarowym najczęściej duże przedsiębiorstwa budują własną markę.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest znak towarowy?
W zasadzie wszystkim. Najbardziej znane znaki towarowe, które możemy zaobserwować czy to podczas oglądania telewizji czy korzystania z Internetu. Mam na myśli tutaj takie znaki jak – biały znaczek Nike, znajome jabłko Apple czy napis na butelce Coca-Cola. Znaczna większość przedsiębiorców w Polsce nie bierze jednak pod uwagę tego, że nie tylko międzynarodowe korporacje mogą zarejestrować znak towarowy i korzystać z uprawnień wynikających z jego ochrony. Uprawnienie dotyczy każdego, kto złoży odpowiedni wniosek.Co tak właściwie może być znakiem towarowy? Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów i/lub usług jednego przedsiębiorcy od towarów i/lub usług innego przedsiębiorcy oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu ochrony udzielonej na znaku. Upraszczając znak towarowy ma na celu to, aby klienci przedsiębiorcy mogli zidentyfikować firmę i odróżnić ją od konkurencji. Najczęściej wybieranym znakiem towarowym będzie nazwa i logo firmy.
Najczęściej znaki towarowe występują w formie:
- słownej – jako nazwa, wyraz, logo, marka konkretnego produktu, jak również slogan reklamowy
- słowno – graficznej – rysunek, logo, czy też np. wzory opakowań produktów
- graficznej – ornamenty, grafiki, motywy które nie zawierają w sobie żadnych wyrazów, emblemat lub zestawienia kolorystyczne
- forma dźwiękowa – melodia lub zespół dźwięków np. sygnały audycji radiowych, partytury np: ryczący lew znanej wytwórni filmowej Metro Goldwyn Mayer.
Na czym polega zastrzeżenie znaku towarowego?
Wielu przedsiębiorców zastanawia się na czym polega właściwie zastrzeżenie wybranego znaku towarowego. W skrócie można opisać, że zastrzeżenie znaku towarowego polega na zgłoszeniu i zarejestrowaniu go we właściwym urzędzie ds. własności przemysłowej.W Polsce ochronę znaków towarowych uzyskuje się w Urzędzie Patentowym RP. Po dokonaniu zgłoszenia Urząd zbada, czy wszystkie dokumenty są właściwie wypełnione oraz zbada tzw. bezwzględne przesłanki odmowy. Jeśli znak towarowy otrzyma akceptację Urzędu, zostanie opublikowany w Biuletynie Urzędu Patentowego (BUP). Od momentu opublikowania znaku w BUP rozpoczyna się tzw. okres sprzeciwowy. Jeśli w tym czasie żaden podmiot nie zgłosi sprzeciwu do rejestracji Twojego znaku, otrzymasz pozytywną decyzję warunkową. Po jej opłaceniu prawo ochronne znaku towarowego trwa 10 lat od chwili zgłoszenia wniosku.
Czy wiesz, że…
Ochrona prawna znaku towarowego jest to prawo, które może być przedłużane przez przedsiębiorcę o kolejne dekady, dopóki będzie istnieć firma.
Ochronę znaku towarowego swojej firmy można rozszerzyć również za granicą uzyskując zastrzeżenie w wybranym kraju, za pośrednictwem systemu rejestracji znaków towarowych w danym państwie. Najczęściej wybieranymi rejestracjami są te, w których jedno zgłoszenie obejmuje jednocześnie kilka państw. Znak zastrzec więc można na terenie Unii Europejskiej za pośrednictwem Urzędu Unii Europejskiej ds. Ochrony Własności Intelektualnej lub Światowej Organizacji Własności Intelektualnej.
Jakich znaków towarowych nie można zastrzec?
Należy pamiętać, że dla uzyskania ochrony wybrany znak towarowy musi spełniać łącznie dwa kryteria:
- musi nadawać się do odróżnienia towarów i/lub usług jednego przedsiębiorstwa od drugiego przedsiębiorstwa
- musi nadawać się do przedstawienie w rejestrze znaków towarowych.
Art. 129 [1] Ustawy Prawo własności przemysłowej zawiera katalog przypadków, w których nie udziela się prawa ochronnego. Nie uzyska takiego prawa oznaczenie, które m.in.:
- nie może być znakiem towarowym
- nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostało zgłoszone
- składa się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych
- stanowi kształt towaru, który jest uwarunkowany wyłącznie jego naturą, jest niezbędny do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znacznie wartość towaru
- jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami
- zawiera element będący symbolem, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, którego używanie obrażałyby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową
- zawiera symbol (herb, flagę, godło) obcego państwa, nazwę, skrót nazwy, bądź symbol (herb, flagę, godło) organizacji międzynarodowej lub przyjęte w obcym państwie urzędowe oznaczenie, stempel kontrolny lub gwarancyjny, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takiego oznaczenia w obrocie
- ze swojej istoty może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru.
Dlaczego warto zastrzec znak towarowy i jakie wynikają z tego korzyści?
Korzyści jakie możemy zaobserwować po zastrzeżeniu znaku towarowego, przejawiają się w wielu aspektach. Poniżej przedstawię kilka z nich.
- Ochrona własności
Rejestracja znaku towarowego daje uprawnienie wyłącznego prawa do używania tego znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy na określonym terytorium. Prawo do używania znaku towarowego polega na umieszczaniu tego znaku na swoich produktach czy opakowaniach. Prawo do używania znaku towarowego polega również na umieszczaniu takiego znaku towarowego na wszelkich dokumentach, które znajdują się w obrocie przedsiębiorstwa lub też znakiem towarowy można sygnować świadczone przez firmę usługi.
Jeśli przedsiębiorca prowadzi kampanię reklamową swojej firmy taki znak może, a nawet powinien się w niej znajdować, aby firma stała się rozpoznawalna za pomocą właśnie znaku towarowego.
- Narzędzie do walki z nieuczciwą konkurencją
Poprzez zgłoszenie własnego znaku towarowego do odpowiedniego urzędu przedsiębiorca uzyskuje korzyść w postaci narzędzia do walki z nieuczciwą konkurencją. W jaki sposób się to odbywa? Budując markę, tak jak napisałam wcześniej, przedsiębiorca swoje usługi lub produkty sygnuje ustalonym przez siebie znakiem. Posiadanie ochrony znaku sprawi, że nikt z konkurencji nie będzie mógł bezprawnie skorzystać z takiego oznaczenia. Znak towarowy korzysta z ochrony więc żaden podmiot konkurencyjny nie może wypuścić na rynek produktu lub usługi pod identycznym lub zbliżonym znakiem towarowym w celu np. zmylenia konsumentów, którzy zamiast tego konkretnego przedsiębiorcy, zaczną nabywać produkty konkurencji. Przedsiębiorcy, którego prawo zostało naruszone przysługuje odpowiednie roszczenia względem naruszającego. Katalog roszczeń omówię w dalszej części artykułu.
- Korzyść zarobkowa
Jedną z kluczowych zalet dla przedsiębiorców wynikającą z ochrony jest właśnie korzyść zarobkowa. Rejestracja znaku towarowego dla przedsiębiorcy może być właśnie postrzegana jako inwestycja finansowa, która z czasem zacznie przynosić zysk. Przedsiębiorca rozwijając swój biznes może z czasem zacząć zarabiać na swojej marce. Znak towarowy posiada swoją cenę, posiada wartość sam w sobie w zależności od jego renomy i dochodów które przynosi przedsiębiorstwo. Dzięki temu można udzielać odpłatnej licencji na posługiwanie się rozpoznawalnym znakiem towarowym. Na takiej licencji opiera się forma działalności biznesowej, która nazywa się franchisingiem lub franczyzą (np. sieć sklepów Żabka). Na rejestracji znaku towarowego można zarobić również w inny sposób, np. można go sprzedać. Potencjalni nabywcy często są w stanie dać za zastrzeżony znak towarowy ogromne pieniądze dlatego, że jest to po prostu opłacalne. Zamiast inwestować w reklamę i promocję zupełnie nowej marki, bez gwarancji sukcesu, łatwiej jest zapłacić za już rozpoznawalny znak.
Zarejestrowanie znaku a naruszenie prawa ochrony znaku
Na podstawie art. 296 ust. 1 Ustawy Prawo własności przemysłowej, w przypadku gdy bezprawnie skorzystamy ze znaku towarowego, osoba której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo:
- zaprzestania dalszego używania Twojego znaku towarowego, przez osobę, która go narusza
- odszkodowania
- wydania bezpodstawnie uzyskanych przez tę osobę korzyści
- wycofania z obrotu towarów łamiących prawo.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości czy warto dokonać rejestracji znaku, w jaki sposób przebiega proces rejestracji i z jakiej ochrony dla marki najlepiej skorzystać (polskiej, na terenie UE czy też poza terenem UE) zapraszam do kontaktu z naszymi ekspertami.
Radca prawny
Karolina zdobywała doświadczenie w kancelariach prawnych zajmujących się windykacją należności w obszarze postępowań cywilnych, ze szczególnym uwzględnieniem dochodzenia roszczeń przysługujących konsumentom. W swojej karierze zawodowej łączyła wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne z prowadzeniem procesów sądowych, egzekucyjnych oraz zarządzaniem projektami prawnymi na dużą skalę. Posiada doświadczenie z zakresu prawa cywilnego, handlowego i gospodarczego, a także doświadczenie procesowe w prowadzeniu postępowań w sprawach cywilnych. więcej >>