Decydując się na sprzedaż w sieci i prowadzenie sklepu internetowego, przedsiębiorca ma przed sobą złożony proces, którego niezwykle istotny element stanowią postanowienia umowne, mające zadbać o interesy konsumentów i zabezpieczyć go jako właściciela sklepu internetowego. W dobie ogromnej, stale rosnącej, popularności sprzedaży usług i produktów przez Internet, warto dobrze przygotować się do tego rodzaju działalności, aby odpowiednio sformułować i dostosować treść regulaminu sklepu. O tym, na co należy zwrócić uwagę, mówimy poniżej.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest i co powinien zawierać regulamin sklepu internetowego?
Regulamin sklepu internetowego to forma umowy pomiędzy klientem a sprzedawcą. Określa warunki świadczenia usług drogą elektroniczną oraz warunki sprzedaży i obsługi posprzedażnej. Jednocześnie zapewnia wypełnienie obowiązków informacyjnych, jakie ustawa o prawach konsumenta nakłada na właściciela sklepu internetowego.
Postanowienia umowne powinny znaleźć się na stronie internetowej sklepu lub zostać udostępnione konsumentom w formie pliku do pobrania.
Prawidłowo skonstruowany regulamin sklepu internetowego ma na celu jak najlepsze zabezpieczenie sprzedawcy internetowego przed pojawieniem się sporów pomiędzy nim a konsumentem. Przekonanie to, choć w swoim założeniu dobre, rodzi jednak ryzyko posiadania klauzul niedozwolonych, a tym samym nieprzestrzegania przepisów prawa.
Czym są niedozwolone klauzule umowne?
Klauzule niedozwolone, inaczej klauzule abuzywne, to nic innego jak zapisy w regulaminie sklepu online, które przy jednoczesnym wzmocnieniu pozycji przedsiębiorcy, naruszają lub ograniczają prawa konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami.
Nie istnieje rejestr klauzul niedozwolonych w postanowieniach umownych dotyczący wyłącznie sklepów internetowych, a stworzony na podstawie przepisów prawa i przeszłych procesów sądowych rejestr prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów również nie jest pełny, zamknięty. Wynika to z różnorodności, w tym przypadku usług sklepów internetowych, co z kolei wskazuje na konieczność każdorazowego, indywidualnego dostosowania zapisów regulaminu do specyfiki danego sklepu internetowego.
Jakie klauzule abuzywne pojawiają się w regulaminach sklepów internetowych najczęściej i z czego wynikają?
Najczęściej występującymi niedozwolonymi postanowieniami regulaminów sklepów są te związane z:
- informacjami na temat produktów, np. regulamin sklepu internetowego stanowi, że dopuszczalne jest wystąpienie różnic pomiędzy prezentowanymi na stronie sklepu zdjęciami a stanem faktycznym produktu – sklep internetowy zobowiązany jest do przedstawienia rzetelnych informacji na temat oferowanych towarów;
- dostawą, np. sklep nie ponosi odpowiedzialności za uszkodzenia powstałe podczas transportu, jeśli nie zostaną one stwierdzone w obecności podmiotu dostarczającego.
- zwrotem towaru, np. zwrot w nienaruszonym opakowaniu – jest to niemożliwe, gdyż aby ocenić stan otrzymanego produktu i dokonać ewentualnego zwrotu towaru, klient sklepu musiał otworzyć opakowanie, co jest równoznaczne z jego naruszeniem;
- kosztami zwrotu towaru, np. odliczenie kosztu przesyłki od ceny zwracanego towaru, jeśli dostawa była darmowa – sklep ma obowiązek zwrotu konsumentowi pełnej kwoty stanowiącej wartość towaru – lub obciążenie konsumenta kosztami zwrotu towaru, gdy korzysta on z rękojmi.
Jakie skutki niesie za sobą stosowanie niedozwolonych postanowień umownych?
Niedozwolone postanowienia umowne nie mają mocy prawnej i nie wiążą stron umowy. Stosowanie przez przedsiębiorcę w regulaminie sklepu niedozwolonego zapisu wiąże się z ryzykiem zarówno finansowym, jak i niefinansowym. Powinien on liczyć się z możliwością zaistnienia sytuacji, w której klient sklepu internetowego zdecyduje się na wstąpienie na drogę sądową i wniesie pozew o uznanie danego punktu regulaminu za niedozwolony. Oznacza to nie tylko dodatkowe obciążenia finansowe – za każdy niedozwolony zapis, a należy pamiętać, że takich zapisów w regulaminie może być kilka, przedsiębiorca zostanie obciążony kwotą nawet do 1500 zł – ale również nadszarpnięcie wizerunku marki, tj. utratę zaufania wśród kontrahentów.
W przypadku, gdy regulamin sklepu internetowego przedsiębiorcy zawiera klauzule niedozwolone, zgodnie z definicją zawartą w kodeksie cywilnym, postanowienia te nie wiążą konsumenta z mocy prawa. Konsument ma także możliwość powiadomienia Prezesa UOKiK o podejrzeniu stosowania przez przedsiębiorcę niedozwolonych postanowień umownych, który poza przeprowadzeniem dochodzenia administracyjnego może wystąpić o wszczęcie postępowania w sprawie o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, a wówczas kara finansowa jest znacznie bardziej dotkliwa dla przedsiębiorcy, bowiem może wynieść nawet 10% przychodów za poprzedni rok rozliczeniowy. Nie ulega zatem wątpliwości, że należy za wszelką cenę unikać umieszczenia w regulaminie sklepu postanowień niedozwolonych.
Jak prawidłowo napisać regulamin sklepu internetowego i uniknąć klauzul niedozwolonych?
Niestety nie ma jednego, właściwego w każdym przypadku, wzorca umowy, jaką stanowi regulamin sklepu internetowego, który pozwoliłby na uniknięcie klauzul niedozwolonych, jednakże sprzedawca może znacznie zminimalizować ryzyko zamieszczenia ich w swoim regulaminie.
Poza przejrzeniem rejestru zawierającego klauzule abuzywne, ryzyko to zmniejszy zapoznanie się z ich podstawowymi cechami oraz wywoływanymi przez nie skutkami. Do grona klauzul niedozwolonych zalicza się m.in. zapisy:
- wyłączające lub ograniczające odpowiedzialność sprzedawcy za niewykonanie (lub nienależyte wykonanie) zobowiązania;
- uzależniające zawarcie umowy od zobowiązania się konsumenta do zawierania podobnych umów w przyszłości;
- pozbawiające klienta prawa do rozwiązania umowy czy odstąpienia od niej w określonym czasie.
Regulamin sklepu internetowego jest utworem, w związku z czym chroni go prawo autorskie – nie należy go kopiować nie tylko ze względu na konsekwencje prawne, ale również na omawiane klauzule niedozwolone i niedopasowanie do branży, gdyż taka kopia może zawierać treści, które nie mają z nią związku, co z kolei buduje nieprofesjonalny obraz sklepu internetowego. korzystanie z generatorów regulaminów sklepów i gotowych wzorów również nie stanowi dobrego rozwiązania przy tworzeniu elementu fundamentalnego firmy.
Istnieją natomiast działania, które może podjąć sprzedawca internetowy w celu weryfikacji, czy klauzule niedozwolone znajdują się w jego regulaminie – skorzystanie z audytu regulaminu sklepu internetowego pod kątem klauzul niedozwolonych przez prawnika oraz bieżący monitoring rejestru klauzul niedozwolonych, jeżeli np. planuje wprowadzenie zmian w postanowieniach umownych swojego e-sklepu.
Zmiany regulaminu sklepu internetowego – o czym należy pamiętać?
Jako, że regulamin sklepu online jest formą umowy zawieranej pomiędzy Sprzedawcą a Konsumentem, istnieje oczywiście możliwość zmiany niniejszego regulaminu, jednak z zachowaniem właściwych dla takiego działania zasad.
Zmiana regulaminu sklepu internetowego sprzedawcy musi zostać przedłożona konsumentowi oraz przez niego zaakceptowana. Co do zasady, Klient każdorazowo powinien zostać poinformowany o zmianach, aby mógł zapoznać się z nimi. Sprzedawca musi bowiem pamiętać o pozostawieniu Konsumentowi prawa odstąpienia od umowy ze względu na zmiany umowy, które wprowadza – nie może wymagać od Klienta akceptacji zmienionych w regulaminie zasad.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości związane z postanowieniami umownymi Twojego sklepu internetowego, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.
Zespół Follow Legal