Prawa autorskie przysługują twórcy dowolnego utworu – stworzony utwór nie musi nawet być skończony i może posiadać różnorodną formę. Jeśli nie wiesz czym są prawa autorskie zapraszamy również do przeczytania podsumowania najważniejszych informacji o prawach autorskich, które omówiliśmy we wcześniejszym artykule . Prawa autorskie zaczynają przysługiwać od razu tj. od chwili rozpoczęcia pracy nad utworem. Warto jednak zastanowić się co zrobić w przypadku, w którym twórca zechce przenieść prawa autorskie na kogoś innego? W poniższym artykule odpowiemy na pytanie w jaki sposób prawidłowo przenieść prawa autorskie do utworu i w jakiej formie należy tego dokonać.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to są prawa autorskie?
Prawo autorskie to jedna z dyscyplin prawa cywilnego, wchodząca w zakres praw własności intelektualnej. Obejmuje ono ogół norm i praw przysługujących twórcy utworu od momentu, w którym zaczyna powstawać utwór. Skorzystanie z praw autorskich przysługujących twórcy, w tym z ochrony praw autorskich nie wymaga dopełnienia żadnych dodatkowych formalności.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 roku wprowadza definicję praw autorskich oraz określa co może stanowić przedmiot praw autorskich (np. utwór fotograficzny, muzyczny, literacki), czego nie obejmuje zakres praw autorskich (np. idee, pomysły, akty normatywne) oraz z jakich praw może skorzystać twórca utworu.
Bez wątpienia trzeba zaznaczyć, że prawa autorskie przysługujące twórcy można podzielić na dwa rodzaje czyli osobiste prawa autorskie oraz majątkowe prawa autorskie.
Osobiste prawo autorskie jest prawem niezbywalnym i jest bezpośrednio związane z osobą twórcy. W zakres praw osobistych wchodzi np. możliwość podpisania utworu swoim nazwiskiem. Osobiste prawa autorskie są nieograniczone w czasie.
Majątkowe prawo autorskie jest pośrednio związane z osobą twórcy, ograniczone w czasie i polega przede wszystkim na tym, że twórca ma prawo zarabiać na swoich utworach. Prawa majątkowe mogą być przeniesione na inny podmiot w formie całkowitej lub częściowej. Przeniesienie majątkowych praw autorskich może odbyć się np. w ramach umowy przeniesienia praw autorskich. Przykładem wykorzystania przeniesienia majątkowych praw autorskich jest np. stworzenie kodu przez programistę, który sprzedaje swoje usługi.
Jak przenieść prawa autorskie?
Instytucja przeniesienia praw autorskich jest bardzo popularna wśród wielu twórców. Wiąże się ona bezpośrednio z chęcią uzyskiwania korzyści ze stworzonych utworów. W przypadku całkowitego przeniesienia praw autorskich twórca przenosi na nabywcę prawa możliwość dysponowania utworem i czerpania z niego dalszych zysków. Dla prawidłowego przeniesienia autorskich praw majątkowych konieczne jest sporządzenie umowy przeniesienia praw autorskich, która musi być zawarta w formie pisemnej. Oznacza to, że umowa musi zostać podpisana własnoręcznie przez obie strony tj. zarówno przez twórcę jak i nabywcę praw. Zawarcie umowy z pominięciem formy pisemnej będzie równoznaczne z nieskutecznością przeniesienia praw na nabywcę.
Czy wiesz, że..
Przeniesienie praw autorskich a udzielenie licencji to nie to samo. Przeniesienie praw autorskich wywiera skutek stały. Udzielenie licencji oznacza, że jej nabywca przez określony czas oraz we wskazanym zakresie może korzystać z utwory, a twórca nie pozbywa się się przysługujących mu praw.
Przeniesienie praw autorskich – jak powinna wyglądać umowa?
Informacje o prawidłowym przeniesieniu praw autorskich zostały zawarte w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przede wszystkim należy pamiętać, że umowa o przeniesieniu praw autorskich powinna zostać zawarta z zachowaniem formy pisemnej pod rygorem nieważności – w przeciwnym razie przeniesienie praw auotrskich nie będzie skuteczne. Jeśli chcemy aby nasza umowa przeniesienia praw autorskich była odpowiednio skonstruowana powinniśmy zadbać o to aby znalazło się w niej kilka istotnych postanowień:
- dane jednej i drugiej strony umowy wraz z dokładnym określeniem, która osoba jest twórcą dzieła, a która nabywa prawa autorskie
- precyzyjne wskazanie utworu – należy dokładnie zaznaczyć, co jest przedmiotem zbycia praw autorskich. Może to być zarówno utwór już istniejący, jak i ten, który dopiero powstanie (z zastrzeżeniem, że przeniesienie praw autorskich nie może dotyczyć wszystkich przyszłych utworów twórcy)
- pola eksploatacji – czyli sposoby korzystania z utworu przez nabywcę. Muszą być opisane bardzo dokładnie. Jeśli nabywca wykorzysta dzieło w sposób inny, niż jest to opisane w umowie, twórca może skorzystać z prawnej ochrony przysługujących mu w tym zakresie praw
- wysokość wynagrodzenia
- oświadczenie twórcy o tym, że przysługują mu prawa, które na podstawie umowy mają zostać przeniesione na nabywcę
- zezwolenie na dokonywanie zmian w utworze – jeśli nabywcy na tym zależy
- moment, od którego umowa zacznie obowiązywać a prawa zostaną przeniesione na nabywcę.
Przeniesienie praw autorskich jest kwestią złożoną, na którą wpływ ma bardzo wiele okoliczności. Do każdego przeniesienia należ podchodzić w sposób indywidualny tak aby odpowiednio uregulować sytuację twórcy, przyszłego nabywcy oraz samego utwory, do którego prawa chcemy przenieść. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości związane z przeniesieniem praw autorskich lub potrzebujesz wsparcia prawnego w zakresie sporządzenia odpowiedniej dokumentacji związanej z przeniesieniem praw autorskich zapraszam do kontaktu z naszymi ekspertami.
Zespół Follow Legal